Właściwości fluoru

Ten mikroelement choć w niewielkich ilościach jest istotny dla naszego zdrowia. Fluor zlokalizowany jest w kościach, zębach, płynach ustrojowych i tkankach. Należy do grupy pierwiastków, których nadmiar w organizmie może wywołać niebezpieczne dla zdrowia konsekwencje.

Oto jego najważniejsze funkcje:

• utwardza szkliwo zębów;
• bierze udział w remineralizacji zębów;
• pełni istotną rolę w budowie prawidłowej i mocnej struktury tkanki kostnej.

Dzienne zapotrzebowanie organizmu na fluor

Zapotrzebowanie na fluor jest niewielkie i zależne od wieku, płci i masy ciała człowieka. Powszechnie przyjęte normy podają następujące wartości dobowe:

Dzieci

• od 1 do 3 roku życia – 0,7mg
• od 4 do 8 roku życia – 1,1mg
• od 9 do 13 roku życia – 2mg
• od 14 do 18 roku życia – 3mg

Dorośli

• kobiety – 3,1mg
• mężczyźni – 3,8mg

Skutki niedoboru fluoru

Niedobór fluoru daje zwykle konsekwencje w postaci znaczącego osłabienia szkliwa i podatności zębów na rozwój próchnicy. W przypadku stwierdzenia ubytków fluoru w organizmie, lekarz może zalecić stosowanie suplementacji specjalnymi preparatami fluorkowymi. Ze względu na liczne doniesienie o szkodliwości i toksyczności fluoru, nigdy nie powinniśmy stosować ich na własną rękę.

Skutki nadmiaru fluoru

Nadmiar fluoru w organizmie powoduje:

• fluorozę – objawiającą się plamami i przebarwieniami zębów;
• zachwianie równowagi gospodarki wapniowej – zwłaszcza przy stosowaniu zawierających kofeinę i fluor napojów energetycznych;
• osłabienie kości i większą ich łamliwość;
• zaburzenia koncentracji;
• problemy z przyswajaniem nowych informacji;
• niewydolność wątroby;
• niewydolność nerek;
• niedoczynność tarczycy;
• zmiany degeneracyjne w mózgu oraz móżdżku;
• uszkodzenie narządów rozrodczych;
• upośledzenie pracy układu odpornościowego;
• utrudnienie wchłaniania wapnia i magnezu.

Według naukowców przedawkowanie tego pierwiastka (dawka toksyczna to 20mg na dobę) może się wiązać z zaburzeniami funkcji układu nerwowego a nawet przyspieszać procesy degeneracyjne organizmu Niektórzy z badaczy wskazują na działanie rakotwórcze tego mikroelementu. Szczególnie na ten pierwiastek powinny uważać kobiety ciężarne - nadmiar fluoru jest bowiem niezwykle toksyczny dla płodu.

Naturalne źródła fluoru

Fluor jest pierwiastkiem powszechnie występującym w przyrodzie. Człowiek czerpie fluor głównie z wody, w której to zawartość tego pierwiastka może wahać się od 0,1mg do 20mg na litr zwłaszcza w wodach leczniczych i mineralnych. Drugim ważnym źródłem fluoru są powszechnie stosowane pasty do zębów.

W pożywieniu fluor, poza rybami (do 1mg na 100g) występuje w niewielkich ilościach. W małej filiżance czarnej herbaty odnajdziemy niecały 400µg fluoru, w chlebie żytnim 50µg a cheddarze jedynie 31µg.

Fluorowe ciekawostki:

• Ekolodzy poszukują odpowiedników fluoru w higienie jamy ustnej i zębów; do takich zamienników należą: olej kokosowy (o właściwościach antybakteryjnych i przeciwgrzybicznych) i ksylitol (wzmacniający szkliwo i pomagający usuwać płytkę nazębną).
• Średnia ilość fluoru w ciele człowieka to 3mg.
• Obecne badania wskazują, że choć pierwiastek ten ma działanie toksyczne to zawarty w określonych lekach wykazuje korzystne działanie wzmacniające efekty terapii antynowotworowej i stanowi doskonałą alternatywę dla tradycyjnej chemioterapii i leków przeciwnowotworowych.

Pamiętajmy o tym, że należy korzystać ze wskazówek producentów dotyczących przeznaczenia past do zębów ze względu na wiek. Dotyczy to zwłaszcza niemowląt i dzieci, których zapotrzebowanie na fluor jest mniejsze. Ze względu na ryzyko połknięcia przez dzieci pasty, trzeba kontrolować proces mycia zębów aż do osiągnięcia przez dziecko pewnej „biegłości” w podejmowaniu tej czynności. Oprócz kontrolowania tego, aby dziecko nie połknęło pasty do zębów warto dopilnować dokładnego, wielokrotnego wypłukania ust wodą. Ta czynność jest istotna nie tylko u maluchów ale również u dorosłych. Nie dajmy się zwariować. Zawartość fluoru w pastach do zębów i produktach do higieny jamy ustnej nie jest duża, jednak ponieważ z fluorem nie ma żartów warto stosować się do tak prostych środków zapobiegawczych.